Mudurnu’da TÜBERKÜLOZ alarmı
Mudurnu ilçesinde TÜBERKÜLOZ hastalığından dolayı yetkililer harekete geçti. Mudurnu ilçe Tarım Müdürlüğü ekipleri hastalık ile mücadele için çalışma başlattı.
TÜBERKÜLOZ HASTALIĞI NEDİR ?
İnsanlara bulaşan bir hastalık olması nedeni ile çok önemlidir. Verem mikrobu et ve süt ile insanlara geçer. Bu mikrop ısıya, soğuğa ve dezenfektanlara karşı dirençlidir. Güneş ışınları mikrobun baş düşmanıdır.
Sığırlar sıkışık vaziyette barınıyorsa, soğuk ve rutubetli yerde bulunuyorsa, iyi beslenemiyorsa kolayca hastalığa yakalanırlar .
Hastalık Nasıl Bulaşır ?
* Tüberkülozlu hayvanlar, öksürük, aksırık ve balgamlarıyla dışarı attıkları mikropları yakınındaki diğer sığırlara soluma yoluyla bulaştırırlar.
* Hasta inekler göbek kordonu ile hastalığı yavrusuna geçirirler.
* Buzağı hasta annesinin memesini emerek veya bu memeden sağılmış sütü içerek hastalığa yakalanabilir. Erginler genellikle verem mikrobu ile bulaşık gıdalarla (Yem, su, ot gibi) mikrobu alırlar.
* Tüberkülozlu hayvanın akıntı ve sperması mikrop taşıyorsa aşım yoluyla diğerlerine bulaşır.
* Deri yoluyla bulaşma daha çok insanlarda görülür.
Belirtileri Nelerdir?
AkciğerTüberkülozunda :
İniltili ve hızlı solunum, solunumda zorluk, zayıflama, halsizlik, yorulma, tüylerde kabarma-donuklaşma, kuru-kısa öksürük.
BağırsakTüberkülozunda :
Sancı, ishal ve kabızlık, sümüklü ve kanlı dışkı, karına bastırınca ağrı, gerginlik ve sertlik olabilir.
Meme Tüberkülozunda:
Meme içinde sert şişkinlikler, meme şeklinde bozukluk, ileri dönemlerde pıhtılı ve kanlı süt olabilir.
Hayvanınız Verem mi?
İneğiniz gün geçtikçe zayıflıyorsa ?
Halsizlik ve iştahsızlık varsa ?
Bakışları donuk, tüyleri kabarıksa ?
Veremden şüphe ediniz. Hastalık sinsi ilerler, kendini belli etmemeye çalışır.
Tedavisi Nasıldır ?
Hayvanların tedavisi ekonomik değildir. Tüberkülozlu hayvanlar çevreye devamlı mikrop saçarak diğer hayvanlara ve insanlara hastalığı bulaştırırlar. Bu nedenle hastalık tespit edilenler mecburi kesime tabi tutulur.
Tarım Bakanlığı Tarafından Tazminat verilir.
Etler, hastalık yaygınsa imha edilir. Belli bir bölgesinde ise hastalıksız kısımlar kavurma olarak değerlendirilir.
Hayvanlarınızı Veremden Nasıl Korursunuz ?
* Sürüye kontrolsüz hayvan sokmayınız.
* Genç hayvanlarla yaşlıları bir arada bulundurmayınız.
* Buzağıları sağlam, kontrollü hayvanların sütleriyle besleyiniz.
* Hastalıklı hayvanlardan doğan sağlam buzağıları bu ortamdan uzaklaştırıp temiz bir yerde bakıp besleyiniz.
* Hayvan bakıcıları, süt sağıcıları ve hayvanlarla doğrudan teması olan bütün personeli verem yönünden kontrol ettiriniz.
* Hastalık kaynaklarını ortadan kaldırınız.
* Hayvanların bulundukları yerlere, yemliklere ve suluklara kanatlı hayvanların girmesine engel olunuz.
* Sığırlarla diğer kanatlıları aynı yerde barındırmayınız.
* Ahırların kalabalık olmamasına dikkat ediniz.
* Ahırınızı devamlı ve çok iyi şekilde temizleyip, sık dezenfekte ediniz.
* Hayvanları sürekli veteriner hekim kontrolü altında tutup, verem yönünden gerekli kontrolleri yaptırınız . Hastalık belirtisi göstermeyip Verem mikrobu taşıyan hayvanları başka bir yere ayırınız.
* Hayvanlarınızın bakım ve beslenmesine dikkat ediniz.
* Meme veremi yönünden süt ineklerinin gerekli kontrollerini muntazaman yaptırınız.
Kendinizi Hastalıktan Nasıl Korursunuz ?
Sığır tüberkülozunun halk sağlığı yönünden büyük önemi vardır. Çocuklara hastalığın bulaşması daha kolay olmaktadır. Hastalığın insanlara bulaşmasını önlemek için;
* Sütlerinizi kaynatmadan, pastörize etmeden, krema, tereyağı, peynir ve yoğurt yapıp insanlara yedirmeyiniz.
* Kendiniz de kaynamamış süt içmeyiniz, çocuklarınıza içirmeyiniz.
* Tüketeceğiniz sütleri kaynamasından itibaren en az 5-10 dakika daha karıştırarak kaynatınız.
* Sığır tipi verem insanlara çiğ etle de bulaşır. Bu nedenle kaçak hayvan kesmeyiniz, etlerinizi mutlaka mezbaha veteriner hekimine kontrol ettiriniz.
* Tüberkülozlu hayvanların etlerini Veteriner Hekim kontrolünde değerlendiriniz.
Bütün bunların yanında olumlu bir sonuç almak için;
* Hayvanlarınızın altlıklarını sık değiştiriniz.
* Barınaklarda dışkı oluklarını uygun bir şekilde bağlayınız.
* Havalandırma sistemine dikkat ediniz. Uygun hale getiriniz .
* Toplanan gübreleri dışarıya çıkararak ahırı temiz tutunuz
Teşhis:
Klinik ve otopsi bulguları tüberkülozdan şüphelendirse bile kesin teşhis laboratuvar muayeneleri ile olur. Laboratuvar muayeneleri için hayvan hasta iken süt, sperma, idrar, kraşe, ponksiyon sıvıları gönderilebilir. Öldükten sonra ise lezyonlu doku ve organlar ve lenf yumruları steril bir şekilde alınıp labortuvara gönderilebilir.
Laboratuvarda sırasıyla; Bakteriyoskopi (Ziehl Nelson boyama), kültür, hayvan deneyi muayene yöntemleri uygulanarak tanı konur.
Serolojik testlerin teşhiste bir önemi olmayıp, allerjik testler önemlidir.
Alerjik testler:Tüberküloz etkenlerinin sıvı ortamda üretilip konsantre edilmesiyle elde edilen tüberkülin allerjeni canlı hayvanlarda tüberkülozun teşhisinde en önemli kriterdir. Daha önce hastalık etkenine maruz kalan hayvanların derisinde allerjenin uygulanmasıyla gecikmiş tip aşırı duyarlılığı bağlı olarak bir reaksiyon meydan gelmektedir. Uygulama; intradermal, subkutan, oftalmo, intradermo palpebral ve skarifikasyon şeklinde yapılabilmekle beraber yurdumuzda intradermal olarak yapılmaktadır. Avian ve mamalian PPD (Purufiye Protein Derivate) tip allerjen aynı zamanda kullanılmakta mamalian tip insan ve sığır tip infeksiyonlarını, avian tip ise kuş tipi enfeksiyonlarını ortaya koymaktadır.
Testin uygulanışı ve değerlendirilmesi tüberküloz talimatnamesine göre yapılmaktadır.
Tüberküloz, HSZK’na göre ihbarı mecburi ve tazminatlı bir hastalıktır.
Korunma:
Özellikle sütleriyle tüberküloz etkenlerini dışarıya çıkaran sığırlar hem kendi buzağıları hemde insanlar için çok önemli bir bulaşma kaynağı durumundadır. Tüberkülozla mücadele, bir korunma stratejisi ve eğitimle mümkün olabilmektedir. Bu hastalık yönünden hayvan yetiştiricilerinin ve bakıcılarının eğitimi şarttır. Hastalığın yayılmasında ahır ve barınakların hijyenik durumu, tek yönlü beslenme, uygun olmayan bakım şartları, portörlerin zamanında tespit edilip ayrılmaması, dışarıdan sürüye kontrolsüz hayvan katılması, infekte hayvanların sütleriyle buzağıların beslenmemesi, tüberkülozlu bakıcılar, etkenle bulaşık meralar büyük önem taşımaktadır. İnsan tüberkülozu bir çok gelişmekte olan ülke için hala büyük bir problemdir. Akdeniz ülkeleri zoonoz kontrolu merkezinin bildirdiğine göre önümüzdeki on yıl içinde dünya’da yaklaşık 88,2 milyon yeni tüberküloz vakasının oluşacağı ve bu vakalardan 30 milyon kadarının ölümle son bulacağı tahmin edilmektedir.
M. bovis’den ileri gelen insan tüberküloz vakalarının hala bir çok ülkede görülmesi; hastalığın epidemiyolojisinin, zoonotik yapısının ve dağılımının bu bölgelerde henüz tam olarak açıklığı kavuşmamasına bağlanmaktadır.
Tüberkülozla ilgili biyoteknolojik çalışmalar mikobakteri’nin çeşitli antijenlerinin teşhis ve korunma amacıyla kullanılması üzerinde yoğunlaşmaktadır.
www.mudurnuhaber.com